Lý thuyết vòng năm văn hóa và chính trị: Phân tích sự biến đổi của cấu trúc quản lý công nghệ

Gần đây, một nhân vật nổi tiếng trong ngành đã công bố một bài viết về "Mô hình vòng năm văn hóa và chính trị", khám phá sâu sắc sự thay đổi trong bối cảnh quản lý trí tuệ nhân tạo và công nghệ toàn cầu. Lý thuyết này đề xuất rằng thái độ của văn hóa đối với những điều mới được định hình bởi bầu không khí xã hội vào thời điểm hình thành, trong khi thái độ đối với những điều cũ thì do quán tính cố hữu quyết định. Những "vòng văn hóa" này một khi đã hình thành sẽ khó thay đổi.

Thực tế quản lý trong bối cảnh chủ nghĩa tự do mới

Tác giả chỉ ra rằng, mặc dù mọi người thường tuyên bố rằng chúng ta đang sống trong một xã hội tân tự do tôn vinh "phi quản lý", nhưng thực tế chính sách quản lý của chính phủ lại xa rời quan điểm này. Thực tế, các loại quy định quản lý ngày càng gia tăng, như xác minh danh tính khách hàng, quy định bản quyền và các biện pháp an ninh đã trở nên nghiêm ngặt hơn. Đồng thời, tỷ lệ thuế liên bang của Mỹ so với GDP đã duy trì tương đối ổn định kể từ sau Thế chiến II.

Sự đảo ngược bất ngờ của cấu trúc AI Trung-Mỹ

Tác giả đưa ra một quan sát bất ngờ: vào năm 2025, cục diện cạnh tranh trong lĩnh vực AI giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã đảo ngược. Trái ngược với kỳ vọng phổ biến, Trung Quốc dẫn đầu trong lĩnh vực AI mã nguồn mở, trong khi Hoa Kỳ nổi bật trong lĩnh vực AI mã nguồn đóng. Hiện tượng này tạo sự tương phản rõ rệt với nhận thức truyền thống của mọi người về văn hóa công nghệ của hai quốc gia.

Giải thích về "Mô hình vòng năm"

Để giải thích hiện tượng này, tác giả đã đưa ra "mô hình năm vòng văn hóa và chính trị":

1. Thái độ của văn hóa đối với những điều mới phụ thuộc vào bầu không khí xã hội khi nó được hình thành.
2. Thái độ đối với những thứ cũ chủ yếu bị chi phối bởi định kiến hiện tại.

Mỗi thời đại đều hình thành những vòng năm mới trên cây văn hóa, đại diện cho quan niệm về những điều mới nổi lên. Những quan niệm này một khi đã hình thành, sẽ trở nên ăn sâu bén rễ.

Từ Internet đến AI: Ảnh hưởng của quán tính văn hóa đối với việc quản lý công nghệ

Tác giả đã phân tích sự tiến hóa của Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực quản lý công nghệ thông qua mô hình này:

1. Hoa Kỳ đã trải qua đỉnh cao phi quản lý vào những năm 90, nhưng sau thế kỷ 21 đã dần chuyển sang nhiều quy định hơn.
2. Văn hóa Internet hình thành vào những năm 90 đã giữ được đặc điểm tự do và cởi mở.
3. Mức thuế bị ràng buộc bởi nhu cầu ngân sách của chính phủ, tạo thành một đáy tài chính khó thay đổi.
4. Thái độ đối với rủi ro công nghệ mới thường thận trọng hơn so với các hoạt động nguy hiểm truyền thống.
5. Mạng xã hội được coi là một phần của Internet, nhưng cũng được xem như một hiện tượng mới.
6. Trung Quốc đã áp dụng chiến lược mã nguồn mở trong lĩnh vực AI để theo kịp lợi thế dẫn đầu của Mỹ.

Đổi mới tốt hơn là thay đổi hiện trạng

Tác giả cuối cùng nhấn mạnh rằng việc thay đổi những quan niệm văn hóa đã được định hình rất khó khăn. Ngược lại, việc tạo ra những mô hình hành vi mới và thay thế các mô hình cũ trong cạnh tranh lại khả thi hơn. Đây chính là sức hấp dẫn của lĩnh vực tiền điện tử và Web3: chúng cung cấp một môi trường không bị ràng buộc bởi những định kiến hiện có, cho phép tự do khám phá và thử nghiệm những điều mới.

Tác giả cho rằng, thay vì cố gắng thay đổi những quan niệm cũ kỹ, tốt hơn là thông qua việc nuôi dưỡng những "loài cây" mới để bơm sức sống mới vào khu rừng văn hóa này. Phương pháp này có thể thúc đẩy sự tiến bộ của công nghệ và xã hội một cách hiệu quả hơn.